In samenwerking met AGF Primeur, september 2021

Stof en vuil. Ongenode maar onvermijdelijke gasten in de uienhal. Een goede afzuiging helpt, maar voor een optimale werkomgeving is meer nodig. Uiensorteerder Bowa investeerde daarom dit jaar in een compleet nieuw afzuiginstallatie en systeem voor de afvoer van reststromen.

“We willen zo schoon mogelijk werken. Dit kan alleen als er zo min mogelijk stof in de productieruimte en hallen komt”, vertelt Jozé Boone van Bowa BV. Hij runt het bedrijf samen met zijn broers Dignus en Jan, die het bedrijf in 1990 startten met hun vader. De naam Bowa is een samentrekking van de familienaam Boone en de vestigingsplaats in het Zeeuwse Waarde. De uienhandelaar verwerkt jaarlijks zo’n 50.000 ton gele en rode uien, die gesorteerd en verpakt hun weg vinden naar klanten in binnen- en buitenland. “Vanaf het moment dat de uien binnenkomen tot aan eindverpakking; overal komen losse uienvellen, stof en vuil vrij. Dat heeft effect op het product. En zeker ook voor onze medewerkers en machines is het niet zo best. Het is gewoon prettiger en gezonder werken in een schone omgeving.”

Omdat de capaciteit van de oude afzuiging te klein was moest Bowa uitkijken naar een nieuwe oplossing. Jozé: “We kwamen al snel tot de conclusie dat voor een optimaal resultaat het gehele functioneren van de productieruimte aangepakt moest aanpakken. Zodoende zijn we met Modesta in contact gekomen en hebben we besloten om de volledige afzuiging van stof en uienvellen en de afvoer van de reststromen te vernieuwen. Een groot project waarvan je op het eerste oog weinig ziet, maar wat voor ons grote meerwaarde heeft. We investeren hiermee in kwaliteit voor zowel product als mens en machinepark.”

In kaart brengen van het verwerkingsproces

Eind vorig jaar ging het project van start met het in kaart brengen van het verwerkingsproces. Daarbij wordt onder andere gekeken naar waar het product bij Bowa binnenkomt en de productieruimte weer verlaat en wat de heersende windrichting is. Op basis daarvan zijn de meest geschikte posities van het filtersysteem, de afzuigpunten en de vuilopslag bepaald. “Afzuiging en reststromen worden vaak over het hoofd gezien, maar bepalen voor een groot deel de interne logistiek van agrarische bedrijven. Daarom denken wij vanaf de ontwerpfase na over de afvoer van stof en vuil”, merkt Sjoerd van Diepen van Modesta op. Hij werkte zelf jarenlang bij een uienverwerker, wat nu goed van past komt. Samen met zijn collega Diederick Kloppenburg was hij van begin tot eind betrokken bij het project.

In het voorjaar werden de eerste voorbereidingen getroffen voor de installatie van het nieuwe afzuig- en afvoersysteem. Daarbij is rekening is gehouden met het huidige bedrijfsgebouw. Een stukje fundering en muur werden doorgetrokken voor het plaatsen van de nieuwe filterkast, verder waren er geen grote aanpassingen van het pand nodig. Alle installaties, elektrische schakelkasten en software worden bij Modesta in Putten geproduceerd. Het familiebedrijf bestaat sinds 1949 en wordt nu geleid door de derde generatie. Het richt zich naast de agro-industrie ook op houtbewerkingsbedrijven en de recycling-industrie. In juni was het zover en werd het nieuwe systeem geïnstalleerd. “Daardoor lag het sorteren en verpakken van de uien enkele weken stil. Gelukkig was de nieuwe oogst iets verlaat en konden we met het begin van het seizoen weer opstarten”, aldus de uienhandelaar.

Capaciteit actieve schoning fors uitgebreid

Het nieuwe systeem zorgt ervoor dat de lucht in de productieruimte van Bowa continu wordt gezuiverd door stof, uienvellen en andere deeltjes af te zuigen en de reststromen af te voeren. “Wat bijzonder is aan dit project, is dat de Bowa de wens had om de productiefaciliteit en hallen schoner te krijgen, zonder dat er aanleiding was om het pand te verbouwen. Toch is de geïnstalleerde afzuigcapaciteit uitgebreid van 20.000 naar 110.000 m3 per uur”, laat Diederick weten. Wat Modesta heeft geïnstalleerd om dit mogelijk te maken? Ten eerste een filtersysteem met meerdere volledig regelbare ventilatoren en frequentieregelaars. Zodoende wordt alleen het vermogen gebruikt dat op dat moment nodig is en blijft het energieverbruik zo laag mogelijk. Daarnaast garandeert het modulaire systeem bedrijfszekerheid: als één van de ventilatoren uitvalt, blijft de rest gewoon werken.

Op de plekken waar de uien bij Bowa in beweging zijn, zijn ruim 30 maatwerk afzuigkappen geïnstalleerd. Met behulp van drie volledig gesloten schrapergoten van in totaal 65 meter lang, wordt het vuil en stof uit de productiehallen getransporteerd. De schrapergoten zijn aangesloten op een persinstallatie, waarmee het aangevoerde vuil zo’n 6 tot 8 maal wordt verkleind in volume. Ook is er een uitgebreide afzuiging geplaatst bij de afstaarter, waarvandaan de reststromen direct worden afgevoerd naar de persinstallatie.

Ook is een nieuw type windzifter geïnstalleerd. Het apparaat blaast lucht in een speciaal hiervoor ontworpen kap. Dit brengt de uien in beweging waarna het de lichte deeltjes, ofwel de uienvellen en stof, van het product scheidt en afzuigt. Een combinatie van blazen en zuigen dus. Voordeel daarbij is bovendien de verhoogde capaciteit en verminderde slijtage van de overige machines in de verwerkingslijn. Sjoerd en Diederick vertellen tenslotte dat er veel aandacht is besteed aan de luchthuishouding in het pand van Bowa. “Een goede luchtbalans in de fabriek voorkomt dat stof en vuil overwaaien naar schonere delen van het bedrijf, zoals bijvoorbeeld de verpakkingslijn. Op schonere plaatsen wordt daarom overdruk gecreëerd, zodat het stof daar moeilijker binnenkomt. Dit resulteert in een merkbaar betere luchtkwaliteit. Er hangt nu minder ‘grijze mist’ in de productieruimte en overige hallen.”

Zichtbaar schonere omgeving

Jozé is meer dan tevreden met het eindresultaat. “We draaien nu een week of acht en het verschil is duidelijk merkbaar. Ook andere mensen die bij ons komen valt de schone omgeving direct op. Het is zoveel prettiger werken. We zien ook echt resultaat bij het eindproduct. In februari hebben we nog een inpaklijn aangeschaft. Omdat de plannen voor het nieuwe afzuigsysteem er al waren, haalden we tot die tijd alle uienvellen met de hand weg. Het scheelt enorm dat we hier nu een goede afzuiging hebben. Sowieso zijn we momenteel erg blij met de nieuwe installatie. Er zit de afgelopen weken veel stof en vellen bij de uien. De perscontainer zit nu wel wat sneller vol, maar dat is niet erg. Anders hadden we zoveel meer stof en vuil in de productieruimte en hallen gehad.”

De komende tijd worden de laatste puntjes op de i gezet en wordt alles netjes afgewerkt. “Bij het inpakken bijvoorbeeld, mag de afzuiging wat ons betreft iets krachtiger. En zo komen we misschien nog wel iets tegen. Tot nu toe zijn we zeker positief. Over het resultaat en over het gehele verloop van het project. Het is fijn samenwerken met Modesta. Alles is bespreekbaar, het contact en de service lopen goed en er is echt geluisterd naar onze wensen. De belangrijkste eis vanuit ons was om van begin tot eind een zo schoon mogelijk product te realiseren. Het ziet ernaar dat dit is gelukt.”